Nhà thờ họ hay còn gọi là từ đường là nơi thờ cúng và lưu giữ toàn bộ gia phả của dòng họ, được xây dựng riêng biệt 1 nhà để con cháu tiện lui tới thắp hương, và tổ chức các hoạt động trong năm của gia tộc. Đây là kiến trúc phổ biến của người dân phía Bắc và Trung Bộ. Nơi đây được coi là địa điểm chính, nơi lưu giữ những nét phong tục chung của con cháu, thể hiện lòng thành kính và đạo lý “uống nước nhớ nguồn” tới các bậc cha ông từ nhiều đời lưu truyền.

Xu hướng xây nhà thờ họ hiện nay

Các mẫu nhà thờ họ hiện nay rất đa dạng trong kiến trúc nhưng vẫn giữ những nét truyền thống đặc trưng của Phật giáo và Nho giáo, trong đó 2 loại nguyên liệu tôt nhất được ưa chuộng sử dụng đó là gỗ tự nhiên và đá tự nhiên nguyên khối. Độ bền của 2 loại nguyên liệu này lên tới hàng trăm, thậm chí nghìn năm, minh chứng là những ngôi chùa cổ xây từ thời Lý, Trần bằng gỗ vẫn còn tồn tại tới ngày nay.

Tuy nhiên để đạt được độ bền như vậy yêu cầu chất lượng nguyên liệu và trình độ thi công phải cao. Trên thực tế những công trình nhà từ đường hiện nay yêu cầu trên hết vẫn là thiết kế kiến trúc sao cho đẹp mắt nhất, thể hiện đúng giá trị của một công trình tâm linh, niềm tự hào của dòng tộc. Vì vậy ngoài việc lựa chọn nguyên liệu tốt thì đường nét họa tiết hoa văn sao cho sắc nét, lựa chọn mẫu mã các hạng mục bên trong sao cho hài hòa, tạo nên 1 thể thống nhất. Điều này đòi hỏi nhà thầu phải có cả năng lực lẫn kinh nghiệm.

Ý nghĩa đối với dòng tộc

Theo quan niệm của người Việt Nam có thể nói đây là nơi vong linh các vị tổ tiên trở về, có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong thờ cúng, tâm linh, được tất cả các thành viên trong gia tộc tôn trọng và giữ gìn.

Nơi đây có ý nghĩa rất lớn cả về tâm linh lẫn lịch sử. Đây là nơi con cháu được tìm hiểu đến cái gốc của bản thân mình, tưởng nhớ đến những người đã có công sinh thành và nuôi nấng, dạy dỗ, duy trì nòi giống, gìn giữ và lưu truyền cho đời sau những giá trị tích cực của gia tộc.

Là địa điểm sum họp của con cháu mỗi dịp giỗ tổ hàng năm, là nơi tổ chức họp bàn công việc gia tộc, tham gia đóng góp những điều tốt đẹp giúp cho tất cả các thế hệ trong gia tộc phát triển về cuộc sống và công việc.

Nhà thờ họ có những hạng mục quan trọng nào?

Nhà thờ họ là công trình kiến trúc với nhiều hạng mục khác nhau tạo thành thể thống nhất/ Các hạng mục này có thể do một nhà thầu hoặc các nhà thầu khác nhau đảm nhận do khác nhau về kỹ thuật cũng như chất liệu thi công. Chính vì vậy sẽ có nhà thầu đảm nhận các công trình liên quan tới đá, và các hạng mục xây dựng và chế tác gỗ là một nhà thầu khác.

Gian chính

Các mẫu phổ biến hiện nay là nhà 1 gian, 3 gian hay 5 gian tùy thuộc vào nhu cầu thiết kế của gia chủ.  Gian chính là nơi chính giữa, nơi được đặt bàn thờ họ và bát hương, gia phả và các kỉ vật lưu truyền qua nhiều đời của dòng họ. Đây là nơi sum họp chính trong các buổi gặp mặt, trao đổi và điểm lui tới thắp hương của các con cháu.

Gian chính được đặt thêm bàn ghế hoặc trang trí nội thất khác nhau tùy thuộc vào khả năng kinh tế và sự đóng góp của các thành viên, gia đình trong dòng họ.

Ngoài gian chính, các gian phụ cũng là nơi để con cháu lui tới để sum họp và nghỉ ngơi. Thông thường gian phụ được đặt 2 bên hông của gian chính.

Cột đá – Cột trụ

Cột đá là hạng mục nâng đỡ chính cho mái hiên. Cột đá hay cột hiên được ưu tiên lựa chọn bằng đá tự nhiên do phù hợp để trạm trổ hoa văn, đồng thời làm điểm nhấn sang trọng và cổ kính cho công trình. Bên dưới chân được thiết kế thêm tảng đá hình vuông hoặc tròn nổi lên mặt đất để giúp cột đá trở nên vững chắc hơn, tránh bị côn trùng, mối mọt.

Lư hương

Lư hương thường được đặtt ở trong sân ngay trước gian chính. Mẫu mã và kích thước sẽ được chọn theo yêu cầu của gia chủ, bên cạnh sẽ đặt thêm đôi đèn đá làm tăng thêm phần cổ kính cho không gian thờ cúng.

Cuốn thư đá

Cuốn thư là hạng mục rất quan trọng trong nhà thờ họ, có tác dụng trấn yểm tránh tà khí. Các mẫu được yêu thích lựa chọn là loại cuốn thư 1 bên có cây bút lông và một bên có thanh kiếm ngụ ý cầu chúc cho con cháu đời sau văn võ song toàn, chăm chỉ học hành. Đây là hạng mục có nhiều ý nghĩa trong không gian tâm linh.

Bậc tam cấp

Bậc tam cấp là bậc thang bằng đá để bước lên trên gian chính nhà thờ họ. Thông thường, sẽ xây nổi bật và bề thế cao hơn phần sân của tổng thể công trình. Việc thiết kế thi công bậc tam cấp là không thể thiếu, thậm chí gia chủ có thể lựa chọn 5 bậc, 7 bậc hợp phong thủy với gia đình.

Cột đồng trụ

Không giống như cột hiên, cột đồng trụ không có tác dụng nâng đỡ, nhưng trong những công trình lớn việc đặt hạng mục này lại tăng thêm bề thế và uy nghi cho công trình. Đây là những hạng mục mang đậm tính tâm linh của văn hóa phương đông đặc biệt là Nho giáo và Phật giáo.

Lan can đá

Lan can đá là hạng mục bên ngoài có tác dụng che chắn làm tường bao, lan can đá không chỉ có ý nghĩa thực tế là bảo vệ an ninh và thanh tịnh cho từ đường mà còn có ý nghĩa tâm linh trong việc xua đuổi tà ma, giữ sinh khí, đem lại những điều tốt đẹp cho gia tiên và con cháu. Hoa văn được sử dụng nhiều nhất là hoa văn chữ thọ hoặc cánh sen như lời cầu chúc may mắn trường thọ cho con cháu.

Cổng đá

Cổng đá được làm bằng đá nguyên khối thiết kế theo loại cổng có mái che. Đây là hạng mục mang kiến trúc đặc trưng chỉ cần nhìn bên ngoài cũng có thể nhận ra là cổng của nhà thờ. Kèm theo đó có thể là đôi nghê hay sư tử đặt 2 bên trước cổng. 2 bên cột sẽ được khắc thêm câu đối bằng chữ quốc ngữ hoặc chữ Hán – Nôm.

Linh vật đá

Linh vật đá (thường là nghê đá) được đặt 2 bên trước cổng đá để trang trí cho công trình kiến trúc trở nên đầy đủ và đẹp mắt hơn. Linh vật này giống như người canh giữ cho nhà thờ, bảo vệ sự tôn nghiêm và tránh âm khí xâm nhập, giữ vượng khí cho gia tiên. Linh vật đá có thể có hoặc không, phụ thuộc vào yêu cầu của gia đình và mức chi phí gia đình muốn lắp đặt thêm.

Địa chỉ thiết kế và thi công nhà thờ họ – từ đường

Đá mỹ nghệ Tâm Phúc là đơn vị trực tiếp thiết kế và thi công nhà thờ họ – từ đường uy tín hiện nay. Quý khách hàng có nhu cầu thiết kế, xây dựng khu lăng mộ đẹp xin liên hệ:

ĐÁ MỸ NGHỆ TÂM PHÚC
Trụ sở chính: Làng Nghề Đá Mỹ Nghệ Ninh Vân- Hoa Lư - Ninh Bình
Hotline:  0912.731.759